EnglishCHOGJAL NAMKHAI NORBU – ZASŁUGI HOJNOŚCI
Istnieje wiele opowieści o tym, jak w dawnych czasach, za życia Buddy Siakjaminiego, tak zwani
khyimdag (bogaci gospodarze) lub jindag (darczyńcy) zapraszali Buddę wraz z jego świtą do
swoich państw, gdzie przekazywał on świętą dharmę tym szczęśliwym istotom. Ci szczodrzy
gospodarze kierując się hojnością, pierwszą z sześciu paramit, zgromadzili ogromną zasługę.
Powinno zostać to rozpoznane jako wzorowe zachowanie Boddhisattwy. Poniższe przykłady
pomogą nam to zrozumieć.
Bardzo znana opowieść pochodząca z Pojazdu Boddhisattwów mówi, że kiedyś, za czasów Buddy
Siakjamuniego, w Chinach żył pewien znany i bogaty gospodarz – Hashang. Posiadał wielkie
oddanie i pragnienie zaproszenia Buddy z Indii do Chin, ale jako że odległość między tymi dwoma
krajami była ogromna, a podróżowanie niebezpieczne, zrozumiał, że jego życzenie bardzo trudno
zrealizować. Pozostał więc z myślą: ”Co mam zrobić?”. Wtedy pewien mądry buddysta poradził
mu: „Pomimo tego, że jest ci trudno zaprosić Buddę Siakjamuniego osobiście z Indii do Chin,
ponieważ Budda jest wszechwiedzący, przywołaj go ze skupieniem i zaproś na obiad. Budda i
Arhaci z jego świty obdarzeni cudownymi mocami pojawią się na obiedzie!”
Wielki gospodarz Hashang przygotował wszystko, tak jak mu doradzono. Gdy nadszedł czas
obiadu, Budda wraz Arhatami obdarzonymi cudownymi mocami, zwanymi „szesnastoma
starszymi”, pojawili się w domu Hashanga i spożyli obiad, całkowicie spełniając życzenie
wielkiego gospodarza. Współcześnie w większości świętych dla buddyzmu miejsc Chin i Tybetu
istnieją podobizny owych szesnastu starszych i wszyscy oni pochodzą z historii o Buddzie
magicznie podróżującym wraz za świtą do Chin. Możliwość zaproszenia Buddy i jego świty przez
gospodarza Hashanga była wynikiem ogromnego nagromadzenia zasługi. Tak narodził się zwyczaj
umieszczania dużej lub małej statuetki Hashanga we wszystkich domostwach Chin, Tybetu i
Mongolii, z przekonaniem, że dzięki sile niezmierzonej zasługi zgromadzonej przez Hashanga, w
każdym domu, w którym taka figurka zostanie wyeksponowana, wszelkie dobre rzeczy, takie jak
powodzenie i bogactwo, będą naturalnie wzrastać. Dlatego podobizny Hashanga są bardzo
rozpowszechnione w tamtych regionach. Jednak większość ludzi nie zna historii Hashanga, a
posiadacze jego figurki na Zachodzie byli przekonani, że przedstawia ona Buddę.
W historii Nauk Wielkiej Mantry mówi się, że w czasach Buddy Siakjamuniego w królestwie
Odijany żył bardzo potężny król Indrabhuti. Posiadał szczerą wiarę i oddanie do Buddy, dlatego
zaprosił kilku panditów (uczonych), uczniów Buddy, i uhonorował ich jak królewskich kapłanów.
Pewnego dnia zwrócił się do nich: „Bardzo chciałbym zaprosić Buddę Siakjamuniego do Odijany,
ale ponieważ odległość między Indiami a Odijaną jest olbrzymia, a podróż niebezpieczna. Wygląda
na to, że nie będę miał szczęścia, spotkać Buddę. Nasze zasługi są niewystarczające do
sprowadzenia Buddy do Odijany. Co możemy zrobić?”
Gdy popadł w rozpacz, obecni tam uczeni doradzili mu jednomyślnie: „Ponieważ Budda
Siakjamuni jest wszechwiedzący, z pewnością wie o twoim życzeniu. Posiada cudowne moce, więc
jeśli przywołasz go z żarliwym oddaniem i zaprosisz na obiad, Budda w cudowny sposób pojawi się
tutaj! I będziesz mógł go spotkać!”
Król Odijany przygotował obiad, tak jak mu doradzili królewscy uczeni i pomodlił się w skupieniu
do Buddy. Gdy nadszedł czas obiadu, Budda wraz ze świtą obdarzoną cudownymi mocami, przybył
do królewskiego pałacu. Gdy Budda i jego świta skończyli jeść, wyrecytowali:
Niech mocą tego nieograniczonego ofiarowania
Wszystkie istoty osiągną spontaniczne oświecenie,
I niech wszyscy ci, którzy nie zostali wyzwoleni przez poprzednich Buddów,
zostaną wyzwoleni przez ten akt hojności.
Po tej dedykacji i inwokacji, król zwrócił się do Buddy: „Bhagawanie Buddo! Pragnę podążać za
twymi Naukami i osiągnąć stan najwyższego wyzwolenia. Jednakże, moją odpowiedzialnością jest
dbać zarówno o królestwo, jak i o rodzinę. Nie ma dla mnie sposobu, aby to odrzucić i przyjąć
mnisie święcenia, i w ten sposób praktykować twoje nauki”.
Bhagawan Budda odpowiedział: „Wielki królu! Podążanie i praktykowanie świętych Nauk musi iść
w parze ze zdolnościami. Fakt, że istoty mają różne zdolności, nie oznacza, że wszyscy, którzy
wkroczyli na ścieżkę świętej Dharmy, muszą porzucić swoje rodziny, zostać mnichami i
praktykować wyłącznie ścieżkę wyrzeczenia. Istnieją również głębokie nauki – upadesia – dla istot o
dużych zdolnościach. Istoty te mogą osiągnąć oświecenie podążając ścieżką przekształcenia, bez
odrzucania emocji i uciech”.
Król Odijany poprosił: „Najwyższy nauczycielu, przekaż mi, proszę, te niezwykłe Nauki!”
W odpowiedzi na to, Budda, dostrzegając w królu wyjątkowego ucznia, natychmiastowo przejawił
się jako mandala Śri Guhjasamadża wraz z wymiarem oraz bóstwami wewnątrz i przekazał całą
updesię głębokiej ścieżki przekształcenia Wadżrajany. Tak zostało to opisane w historii
Guhjajsamadży. Na przykładzie rozprzestrzeniania się Nauk Wielkiej Mantry możemy jasno
zrozumieć, dlaczego warto być darczyńcą.
Gdy Bodhisatwowie, potomkowie Buddów, wkraczają na ścieżkę Mahajany i stosują zachowanie
Bodhisatwów, angażują się w sławnych „sześć paramit”: hojność, moralność, cierpliwość, pilność,
medytację i mądrość rozróżniającą. Pierwszą z nich jest paramita hojności, podzielona na 3 aspekty:
dzielenie się naukami, dzielenie się materialnymi rzeczami i dar ochrony przed lękiem.
Dzielenie się naukami
Najgłębszą hojnością jest dar świętych Nauk dla wyzwolenia czujących istot z ogromnego oceanu
samsary. Oczywiście najwyższą hojnością/szczodrością jest dar Nauk, w którym nauczyciel
potrafiący bezpośrednio nauczać ścieżki wyzwolenia, dobrowolnie i doskonale przekazuje świętą
Dharmę istotom dla ich korzyści. Jednakże, nawet jeśli ktoś nie posiada takich zdolności, ale z
czystą intencją spowoduje pojawienie się warunków do przekazania Dharmy przez nauczyciela lub
pomaga na różne sposoby, bezpośrednio i pośrednio, aby nieszczęśliwe istoty, którym brakuje
warunków do otrzymania Dharmy, mogły Ją otrzymać, to jest to nadzwyczajny „dar Nauk”.
Dawanie materialnych rzeczy
Dar w postaci przedmiotów oznacza hojne ofiarowanie dużych lub małych dóbr materialnych
każdej istocie dotkniętej ubóstwem bez oczekiwania na natychmiastową lub karmiczną nagrodę i
bez koncepcji darczyńcy, odbiorcy i aktu ofiarowania. Dotyczy to zarówno “ofiarowania wody”
istotom zamieszkującym ocean, jak i ofiarowania dymu kadzideł dla istot odżywiających się
zapachami. Tak naprawdę bogaci gospodarze posiadający odwagę, aby dokonać najwyższego
ofiarowania, polegającego na zapewnieniu biednym uczniom sprzyjających warunków do
słuchania, uczenia się i praktyki Dharmy, z pewnością demonstrują wzorowe i doskonałe
zachowanie, w którym dary Nauk i dóbr materialnych są nieoddzielne.
Dawanie ochrony przed lękiem
Wszystkie istoty, aż do chwili śmierci są dotknięte znanymi “ośmioma i szesnastoma lękami”.
Bezpośrednie lub pośrednie wspieranie i chronienie od tych lęków, zgodnie z naszymi
możliwościami, znane jest jako “dawanie ochrony przed lękiem”. Niemniej jednak we wzorowym
zachowaniu wyjaśnionym powyżej, w którym “dar Nauk” oraz “dawanie materialnych rzeczy” są
nierozdzielne, zawarte jest w sposób naturalny również “dawanie ochrony przed lękiem”. Tak
naprawdę wszyscy jesteśmy nędznymi istotami, podlegającymi karmie i emocjom, uwięzionymi w
sieci nieskończonego cierpienia w oceanie samsary, zawsze dotknięci lękami, podobnymi do
zwierząt w rękach rzeźnika. Jedyną metodą uwolnienia się z tego jest święta Dharma, przekazana
przez najwyższego nauczyciela. Powinniśmy jej wysłuchać, studiować ją i praktykować, aby
następnie móc ją w sobie zintegrować i osiągnąć stan wyzwolenia. Dlatego ofiarowanie biednym
istotom niezbędnych warunków do podążania za świętą Dharmą i wyzwolenie ich od lęków
samsary jest z pewnością niezwykłym darem “ochrony przed lękiem”. Ponieważ taka jest natura
tych trzech darów, zwłaszcza “daru Nauk”, jest bardzo ważne, abyśmy żyjąc w dualistycznej wizji,
dokładnie zastosowali to wzorowe zachowanie i kierowali się zasadą “postępowania zgodnego z
okolicznościami miejsca i czasu”.
Sposób na zastosowanie tego wspaniałego postępowania
Gdziekolwiek byśmy nie zapraszali Mistrza nauczającego czystej, świętej Dharmy, żeby
zorganizować z nim duże lub małe odosobnienie poświęcone naukom, w pierwszej kolejności
Gakyil, który bierze odpowiedzialność za Wspólnotę Dzogczen, czy to dużą czy małą, powinien
wspólnie zdecydować o całkowitym spełnieniu życzeń Wspólnoty.
Od zamierzchłych czasów ludzkie zawsze postrzegali dążenie do osiągnięcia światowych bogactw,
władzy, pozycji itd. za pomocą Dharmy jako postępowanie niezgodne z Dharmą, tymczasem
znoszenie trudności dla Nauk i wytrwałość w praktyce jako postawę zgodną z Dharmą. Łatwo
zrozumieć, że jeśli ktoś dla pożytku Dharmy pobiera opłatę od tych, którzy chcą otrzymać Nauki, to
nie jest to właściwe postępowanie. Niemniej jednak jeśli w naszych czasach pragniemy zaprosić
Mistrza, żeby spełnić życzenia uczniów, trzeba pokryć wiele wydatków związanych z podróżą i
pobytem Mistrza, wynajęciem miejsca na odosobnienie itd. Jeśli o to nie zadbamy, wówczas
odosobnienie poświęcone naukom nie będzie mogło się odbyć w tym miejscu.
Chociaż wymaganie od wszystkich uczestników odosobnienia pokrycia jego kosztów nie jest
całkowicie zgodne z zasadami świętej Dharmy, to przyjęcie takiego podejścia uznano za
nieodzowne z uwagi na okoliczności miejsca i czasu. Stąd konieczność uiszczenia przez wszystkich
uczniów swego rodzaju wpisowego za udział w odosobnieniu z Naukami.
Wszystkie Gakyile Wspólnoty Dzogczen, które w przyszłości w oparciu o życzenia członków
Wspólnoty i różne okoliczności miejsca i czasu, planują organizację odosobnienia z Naukami
niezależnie od jego skali, powinny przede wszystkim zastosować poniższą procedurę, tak aby
odbyło się to w całkowitej zgodności z zasadami świętej Dharmy, i żeby autentycznie zastosować
“postępowanie odpowiednie do okoliczności miejsca i czasu”, w przeciwnym razie pozostanie to
jedynie zbiorem pustych słów.
- Po pierwsze, szczególny powód i znaczenie tego odosobnienia z naukami muszą być
zakomunikowane wszystkim członkom Wspólnoty, tak aby zrozumieli to wszyscy
zainteresowani. - Osoby, które pragną sfinansować dane odosobnienie – indywidualni lub grupowi darczyńcy,
muszą odpowiednio wcześniej poinformować Gakyil. Następnie Gakyil wraz ze sponsorem
powinni zdecydować o miejscu i czasie odosobnienia oraz wszystkich niezbędnych
czynnikach (związanych z jego przygotowaniem i realizacją). - Gakyil i sponsor muszą wspólnie wziąć pełną odpowiedzialność za (organizację)
odosobnienia z naukami i zadbać o realizację wszystkich działań związanych z
przeprowadzeniem odosobnienia. - Wszyscy członkowie Wspólnoty – indywidualnie lub grupowo – ofiarowują jedynie
darowizny i prezenty dla Mistrza lub Wspólnoty, wedle własnego uznania, i nie będzie od
nich pobierana żadna ustalona opłata (wpisowe). - Ważne jest, aby sponsorzy, nie licząc na natychmiastową lub karmiczną nagrodę, ćwiczyli
się we wzorowym (wzniosłym) postępowaniu Bodhisatwów, potomków Buddów. Jako
sponsorzy nie powinni okazać przed Wspólnotą nawet cienia zarozumiałości. - Mistrz, Gakyil i wszyscy członkowie Wspólnoty będą cieszyć się z zasług takich sponsorów
oraz należycie wyrażać życzenie, aby osiągnęli oni niewyczerpalne szczęście.
Te sześć punktów, związanych z zasadą sześciu przestrzeni Samantabhadry, ja, Dzogczenpa Czogjal
Namkhai Norbu, ofiaruję wszystkim członków Wspólnoty Dzogczen jako sposób utrzymywania
żywej obecności i świadomości. Niech wzrastają dobre rzeczy![/text_output]